Хъурцэ къалэу Сигнахи щыкIорэ лые зэрахыгъэ бзылъфыгъэхэм афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоным щытехыгъэхэр. Хуитыныгъэ Радио. ШыщхьэIум и 5-м, 2014 гъэ.
Хъурцэ бзылъфыгъэхэу я 20-40 илъэсхэм лые зэрашIылIагъэхэм якъэгъэлъэгъон Хъурцэм икъалэхэм къащекIокIы. Фэдэ Iофым икIэщакIу Совет Зэман БлэкIыгъэм ИзэгъэшIэн и Лабораторие. Джырэ мафэхэм къэгъэлъэгъонэу 2012 илъэсым щаублагъэр къалэу Сигнахи щыI. Ащ лые зэрахыгъэ хъурцэ бзылъфыгъэ 20-мэ къарыкIуагъэр къеIуатэ.
КIэщакIохэм къызэрэхагъэщрэмкIэ, укIыныгъэ зэрашIылIагъэ пчъагъэм къыригъэлъэгъукIышъурэп а террорым иинагъэ. ЦIыфхэу лые зэрахыгъэхэм яныбжь тефэхэрэр цIыкI-цIыкIэу дунаим ехыжьых. Ахэм ацIэхэр цIыфмэ ашIэным, ащымыгъупшэным къэгъэлъэгъоным ылъапсэ тегъэпсыхьагъ.
Илъэс заулэм къыкIоцI Совет Зэман БлэкIыгъэм ИзэгъэшIэн и Лабораторие зыдэлэжьэгъэ Iофхэм афэгъэхьыгъэу тхылърэ фильм-техыгъэрэ къыдагъэкIыгъ. Фильмыр ежь репрессхэр зыхэзышIэгъэ цIыфхэм ягукъэкIыжьхэмкIэ гъэпсыгъэ.
Къалэу Сигнахи дэт Музееу къэгъэлъэгъоныр зыщыкIорэм иIофышIэу Гулиашвили Мариам къызэриIорэмкIэ, мы къэгъэлъэгъоным бэрэ ежагъэх. Фэдэ бзылъфыгъэ къэбархэу чIэнагъэ хъугъэхэм якъэугъоинрэ якъэгъэлъэгъонрэ мэхьанэшхо иIэу ащ елъытэ.
Фитыныгъэ Радиом игущыIэгъугъэ ГулиашIвили Мариам:
"Сэ сшIокъин сакъытегущыIэнкIэ, сыда пIомэ мыщ къэбархэу къаIуатэрэм угу егъэузы. Сыд пае аущтэу къыкIащышIыгъэр? Мары, зикъэбар седжэрэ бзылъфыгъэхэм якъэралыгъо шIу алъэгъущтыгъэ, яIоф ашIэщтыгъэ. Ащ пае аумысыгъэх ыкIи топкIэ аукIыгъэх. Джарын фай мы къэгъэлъэгъоныр кIызэхэщагъэр – тщымыгъупшэнэу ыкIи ащ фэдэ къэмыхъужьыным пай. А бзылъфыгъэхэр чанэу щытыгъэх. ЗыкIаукIыгъэхэмкIэ - ащыгъум ащ фэдэ охътагъэн фай."
Бзылъфыгъэмэ ашъхьэ къырыкIуагъэхэм ащыщ, гущыIэм пае, Каралошвили Нино ищыIэныгъэ. Ар топыщэкIэ аукIыгъагъ 1937 илъэсым. Нино ыпхъугъ хъурцэ дин пащэм. Ар зыкIаукIыгъэм ылъэпсагъ ишъхьагъусэ цIыфмэ апашъхьэ Берие илэжьакIэ зэригъэумысыщтыгъэм. Каралошвили Нино 1957 илъэсым зыгори зэримылэжьагъэр къагъэшъыпкъэжьыгъагъ. Джыри зы къэбармэ ащыщ, гущыIэм пае, Месхи Лейла къехъулIагъэр. Ар Казахстан рагъэкощыкIыгъагъ ишъхьагъусэ ятэшэу, къэралыгъом икъумалкIэ алъытэгъагъэм, пае. Ятэшыр зыкIагъэмысэгъагъэ къодыер ащ Iахьылхэу Францым щыриIагъэхэм зэрадэгущыIэщтыгъэм пай.
Фэдэ къэрар гухэкIхэу хъурцэ бзылъфыгъэмэ ящыIэныгъэ къырыкIуагъэхэ бэхэр угъоигъэхэп ыкIи къэгъотыгъуаех, къаIо музеим илэжьакIохэм. Ахэм якъэшыпын ыкIи цIыфыбэмэ ялъыгъэIэсын лъагъэкIотэщтэу къэгъэлъэгъоным икIэщакIохэм къыхагъэщы.
Фитыныгъэ Радио, Щэрджэс Ларис
