Адыгэ шъуашэм и Мафэ Iоныгъом и 28-м хэбзэ шапхъэ хэлъэу апэрэу тиреспубликэ щагъэмэфэкIыщт. Адыгеим культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Шъхьаплъэкъо ГъучIыпсэ мэфэкIым ехъулIэу гущыIэгъу тыфэхъугъ.
- МэфэкI къодыеу слъытэрэп, - еIо Шъхьаплъэкъо ГъучIыпсэ. - Адыгэ шъуашэм и Мафэ зыкIыхахыгъэр цIыфым игупшысэ, игулъытэ, ишIэжь япхыгъэу зэрэщытыр ары. Бзэ зимыIэр лъэпкъ шъхьафэу псэун ылъэкIырэп. Тэ тыбзи, тишъуаши дахэ.
- КъызэрэпIорэмкIэ, къэтыухъумэн, тызэрыгушхон тиI.
- Адыгэхэм щыгъыным сыдигъуи мэхьанэ раты. Адыгэ шъуашэр хъулъфыгъэмкIэ Iэрыфэгъу, бзылъфыгъэр къегъэдахэ. Тилъэпкъ зэо-банэхэм илъэсыбэрэ ахэтыгъ. Ащ дакIоу, шъуашэм зэхъокIыныгъэхэр фэхъухэзэ, непэрэ щыIакIэм диштэу тэгъэфедэ.
- ЗэхэщэкIо купым узэрэхэтым тыщыгъуаз. МэфэкIыр гъэшIэгъон хъущта?
- Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр, ащ иIофшIэгъухэр мэфэкIым изэхэщакIох. Бэрэ тызэIокIэ. Ансамблэу «Налмэсым» концертыр егъэхьазыры. Адыгэ шъуашэм и Мафэ апэрэу зэрэдгъэмэфэкIыщтыр тэркIэ гушIуагъо.
- Адыгэ шъуашэм имэфэкI тиIэ зэрэхъугъэр оркIэ сыда?
- Тхьаегъэпсэух ащ кIэщакIо фэхъугъэхэр. Адыгэхэр итэкъухьагъэхэу хэгъэгу 55-м ехъумэ ащэпсэух. Тыди щыIэ адыгэр иныдэлъфыбзэкIэ, иадыгэ шъуашэкIэ нэмыкI лъэпкъхэм къахэщы. Адыгэ шъуашэм лъэпкъыр зэфещэ. Лъэпкъым игушъхьэлэжьыгъэ хигъэхъонымкIэ ащ фэдэ мэфэкIхэр тищыкIагъэх. Ыгуи, ыпси хэзылъхьэу адыгэ шъуашэм и Мафэ хэлажьэрэмэ сэркIэ дунэе мэхьанэ яI. МэфэкIым пIуныгъэмкIэ шIуагъэу къыхьыщтыр бэ.
- Адыгэ шъуашэр зыщыгъ цIыфыр зыплъэгъукIэ узэгупшысэрэр къытаIоба.
- Шъуашэр зыщыгъыр лъэпкъ шэн-хабзэхэм яухъумакIоу сэлъытэ. Адыгэ шъуашэр зыщыгъ цIыфым мыхъун ымышIэщтэу сегупшысэ. Адыгэ шъуашэр дахэу зезыхьэрэм, имэхьанэ къэзыгъэшъыпкъэжьырэм гъунэ имыIэу сыфэраз.
- ГъучIыпс, сиупчIэ нахь занкIэу къыпфэзгъэзэщт. Адыгэ шъуашэр е паIор зыщилъэныр къезымыгъэкIурэмэ уаIокIа?
- СаIокIэ. Сэри а зыфапIорэмэ сащыщыгъ. Адыгэ паIор сшIодах, ау зыщыслъэмэ сакъыхэщыщтэу къысщыхъущтыгъ. Джы адыгэ паIор сигуапэу зыщысэлъэ. Тишъуашэ тесэжьын фае. Ар зэрэдахэм фэдэу дахэу зетхьащт - джары тимэфэкIи зыфэгъэхьыгъэр.
- МэфэкIыр дэгъоу кIонэу шъуфэтэIо.
- Тхьауегъэпсэу.
Сурэтым итыр: Шъхьаплъэкъо ГъучIыпс
Адыгэ Макъ
