Сидакъ Азэмэт
Мы илъэсыр ди лъэпкъым къыхэкIа спортсменхэм я ехъулIэныгъэхэмкIэ гъэнщIауэ щытащ. Шэчыншэу, дэтхэнэми хуэфащэщ хъуэхъу псалъэ хужыпIэну, укъытепсэлъыхьыну. Ауэ нобэ зи гугъу тщIынур щакIуэгъуэ (ноябрь) мазэм дуней псом щызэщIалъыса хъыбарщ, ди хэкуэгъу адыгэ щIалэм и спорт текIуэныгъэ инырщ. Дызытепсэлъыхьыр спорт самбомкIэ Марокко къэралым и Касабланкэ къалэм щекIуэкIа Дунейпсо чемпионатым дыщэ медалыр щызыIэрызыгъэхьа адыгэ щIалэращ — Къэрэшей-Шэрджэсым къыщалъхуа Сидакъ Азэмэтщ.
Фигу къэдгъэкIыжынщи, Азэмэт финал зэпэщIэтыныгъэр зыдригъэкIуэкIа, Азербайджаным щыщ, Дуней псом и чемпион Гасымовым дахащэу, IэкIуэлъакIуагъ ин хэлъу текIуэныгъэр къыIэщIихащ. Урысейм и командэ къыхэхам и гъэсакIуэ нэхъыжь Трошкин Дмитрий зэрыжиIамкIэ, «Азэмэт утыкум зыкъызэрыщигъэлъэгъуар «зэпеуэр зыгъэдэха зэпэщIэтыныгъэ хъуащ»…
Спортсмен лъэрыхьым и къекIуэкIыкIам зыхуэдгъэзэнщи, ар 1983 гъэм Хьэбэз къуажэм къыщалъхуащ, илъэситIым иту я унагъуэр Черкесск къэIэпхъуэжри, республикэ къалащхьэм дежщ щIалэ цIыкIум и япэ спорт лъэбакъуэхэр здыщичар. Япэ щIыкIэ Iэхуитлъэхуит бэнэкIэм дихьэха Азэмэт и гъэсакIуэ хъуащ республикэми, ди къэралми, хамэ къэралхэми щыцIэрыIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и гъэсакIуэ Шэрджэс Хъызыр. Аращ ныбжьыщIэм и Iэпкълъэпкъыр псыхьыныр япэ дыдэ зи IэмыщIэ ихьар. ИкIи, Азэмэт зэрыжиIэмкIэ, Хъызыр къыбгъэдилъхьа щIэныгъэр и гъащIэ псом щыгъупщэкъым.
И ныбжьыр илъэс 15-м иту Сидакъым зрет самбомрэ дзюдомрэкIэ зигъэсэну, икIи УФ-м щIыхь зиIэ и гъэсакIуэ Пщымахуэ Iэюб и нэIэм щIоувэ.
— ФIыщIэ псалъэу щыIэр хуэфащэщ шыIэныгъэшхуэ хэлъу, зи гуащIэ емыблэжу сызыгъэса, спортым фIылъагъуныгъэ ин хуэзызыгъэщIа, гъэсэныгъэ къысхэзылъха Пщымахуэ Iэюб. Дгъэува мурадым ерыщу дыхуэкIуэу дигъэсащ. Апщыгъуэми къыщIэздзащ къэслъэщын си япэрей медалхэр. Спортыр си гъащIэ хъуащ, арыншэуи сыпсэуфынукъым, — жеIэ Азэмэт.
Спортсмен лъэрыхьыр 2009 гъэм Ставрополь Iэпхъуэжащ икIи УФ-м щIыхь зиIэ и гъэсакIуэхэу ПIапшу Мухьэмэдрэ Захаркин Александррэ яIэщIэхьащ. Iуэху зэхэщIыкI ин зыбгъэдэлъ гъэсакIуэхэм нэхъри ирагъэфIэкIуащ Азэмэт и IэпщIэлъапщIагъыр. Дунейпсо чемпионатым абыхэм Азэмэт зэрыхуагъэхьэзыращ игъэщыпкъэжащ къилъэща текIуэныгъэ инымкIэ. АбыкIи Азэмэт фIыщIэ ин яхуещI зыгъэхьэзыра гъэсакIуэхэм.
Дунейпсо чемпионатым деж утыкум зэритам хуэгъэзауэ мыращ спортсменым жиIэр:
— Финал зэпэщIэтыныгъэр щезгъэкIуэкIым сызэгупсысыр зыт — текIуэныгъэр къэслъэщыныр, схузэфIэкI къэзгъэлъэгъуэныр, сыкъызыбгъэдэкIа къэралыр, лъэпкъыр, си Iыхьылхэр згъэгушхуэнрат. КъызгурыIуэт — дэтхэнэ спортсменри сэр хуэдэт, ари зыхущIэкъур бжьыпэр убыдынрат. Арами, ерыщу текIуэныгъэм сыщIэбэнащ.
ЖысIэнщи, си финал зэпэщIэтыныгъэр псынщIакъым. Илъэс бжыгъэ куэдым зэхуэсхьэса Iуэху зэхэщIыкIыу скъуэлъыр къызэщIэскъуэри, бжьыпэр сыубыдыным зыхуэзгъэпсащ, дауи си насыпри текIуауэ къыщIэкIынщ.
КъыспэщIэтам бжыгъэр 1:4 щищIым, къыстекIуэ щыхъум, си щхьэм зы секундэкIэ гупсысэ мыфIхэр къилъэдащ. Ауэ ахэр IузгъэкIуэтри, текIуэныгъэр къэлъэщынымкIэ си къару семыблэжыну, схузэфIэкIыр сщIэну къалэн зыхуэзгъэувыжащ. БэнэкIэ тактикэм зезгъэхъуэжри, зызэщIэскъуэри, зэпэщIэтыныгъэм и екIуэкIыкIэр схъуэжащ, иужьым бжьыпэри къыIэщIэсхыжащ.
АтIэ, згъэгуфIащ икIи згъэгушхуащ си лъэпкъыр, сыкъызыбгъэдэкIа къэралыр. СэркIи мы текIуэныгъэр гуфIэгъуэ мыухыжщ, — жеIэ Азэмэт.
«Генерал хъуну щIэмыхъуэпс зауэлIыр щIагъуэкъым» — жеIэ урыс псалъэжьым. Ди лъэпкъэгъу спортсменми гугъапIэфIхэр иIэщ. АтIэ, Азэмэт щIохъуэпс самбор Олимп джэгухэм хагъэхьэным, езыри дыщэ медалым щIэбэныным. Тхьэм нэрылъагъу тхуищI!
АБИДОКЪУЭ Люсанэ
Адыгэ Псалъэ