АдыгеимкIэ лъэпкъ музеир илъэс 90 зэрэхъугъэр мы мафэхэм хагъэунэфыкIыгъ. Мыщ ехьылIагъэу мэфэкI зэхахьэ, къэгъэлъэгъон музеим щыкIуагъ.
Музеим охътэ зэфэшъхьафым пэщэ нэбгырэ заурэ иIагъ. Апэ I925 илъэсым Iофым Наурзэ Ибрахьим фагъази илъэситфэ лъэжьагъэ. Лъэпкъ музеим игъэпсын быракъитIум якъегъэгъэзэжьын лъапсэ фэхъугъэу къеIуатэ Фитыныгъэ радиом игущыIэгъугъэ шIэныгъэлэжьэу, археологэу Тэу Аслъан:
1836 илъэсым адыгэхэр Абын пытапIэм екIугъагъэх. Ау шъэфэу екIунхэ амылъэкIэу къапэгъокIхи зэхауукIагъэх. Ащыгъум Тбылыс урысые пачъыхьэм икъэгъэкIогъэ дзэ пащэ ичIыпIэ щыIагъ. Ащ нэтыхъуаемэ ябыракъ ащагъ. Адырэ шапсыгъэмэ ябыракъ Баку джырэкIэ зыдэщыт чIыпIэм щыIэ хъугъэ. Шапсыгъэ быракъыр къыращыжьы зэхъум адыгэ шыу 400 пэгъокIгъагъ. Адыгэ зэхэхьэ хэгъэгу мэфищ джэгу ашIыгъагъ зэрэАдыгееу, къIуатэ Тэу Аслъан. Тэу: А уахътэу зыщыIэм музеим бэ ышIэнэу фызэшIокIыгъэр. Лъэпкъым фэгъэхьыгъэу, тичIынагъэ епхыгъэу, адыгэм итарихъ, къырыкIуагъэр къизIотыкIрэ бэ гъэхъагъэу музеим иIэр. Музеим лъапсэ фэхъугъагъ къалэу Краснодар дэтыгъэ Адыгэ шIушIэ обществым ыугъоигъэгъэ адыгэ лъэпкъым ехьылIэгъэ Iэпэщысабэхэр ары. Сэ музеим I970 илъэсым щегъэжьагъэу сыщэлажьэ. ДжырэкIэ ныбжьыкIэхэри къыIохьэх. Ащ уигъэгушIонэу щыт.
Фитыныгъэ радио, Щэрджэс Ларис
